OVERZICHT VAN DE DISCRIMINATIECIJFERS VAN HET OPENBAAR MINISTERIE
Het rapport “Strafbare Discriminatie in Beeld 2023” biedt een overzicht van de discriminatiezaken die in 2023 door het Openbaar Ministerie (OM) zijn behandeld. Dit rapport concentreert zich op specifieke discriminatiefeiten, zoals vastgelegd in bepaalde artikelen van het Wetboek van Strafrecht, en op algemene delicten met een discriminatieaspect, de zogenaamde codis-feiten, zoals belediging, bedreiging of mishandeling waarbij discriminatie een rol speelt.
In 2023 nam het OM 211 specifieke discriminatiefeiten in behandeling, waarvan 122 feiten (48%) gerelateerd waren aan antisemitisme, vooral verergerd door incidenten tijdens voetbalwedstrijden in Rotterdam. Er waren ook 223 gevallen van individuele belediging geregistreerd. De meeste codis-feiten vonden plaats op de werkplek (97 feiten; 30%), in de openbare ruimte (82 feiten; 25%), en in de woonomgeving (69 feiten; 21%). Ras was de meest voorkomende grond voor discriminatie in deze gevallen, gevolgd door discriminatie op basis van seksuele gerichtheid.
Voetbalgerelateerde incidenten in Rotterdam
In 2023 registreerde het OM 106 strafbare discriminatiefeiten waarbij voetbalsupporters betrokken waren, waarvan 95 zaken door het parket Rotterdam werden behandeld. Een markante zaak betrof Feyenoordsupporters in Tirana voor de finale van de Conference League tegen AS Roma in mei 2022, resulterend in 56 discriminatiefeiten tegen 13 verdachten, waarvan zeven in 2023 zijn veroordeeld. Verder leidden wedstrijden tegen clubs zoals Go Ahead Eagles, Ajax, Sjachtar Donetsk, NEC en FC Emmen tot 35 strafbare feiten door 28 verdachten, met boetes variërend tussen €350 en €500. De KNVB-bekerfinale in Rotterdam tussen Ajax en PSV resulteerde in 20 nieuwe zaken.
Discriminatoire projecties
Rond de jaarwisseling van 2022-2023 werden discriminerende teksten geprojecteerd op de Erasmusbrug in Rotterdam door het Telegramkanaal ‘White Lives Matter’, een patroon dat zich herhaalde in Alkmaar en Eindhoven. De verdachten werden vervolgd voor het collectief schenden van artikel 137c, 137d en 137e Sr. In februari 2023 werd op de gevel van het Anne Frank Huis in Amsterdam een discriminerende tekst geprojecteerd, wat leidde tot een gevangenisstraf van twee maanden voor de dader, een bekende uit Amerikaanse neonazistische kringen.
Deze verontrustende toename van discriminatoire incidenten benadrukt de voortdurende noodzaak voor effectieve juridische en gemeenschapsresponsen om discriminatie in Nederland krachtig te bestrijden.