Verjaardagsliedje minder onschuldig dan gedacht. Anti-Aziatisch racisme in kinderliedje.
De factsheet “Stop Hanky Panky Shanghai” werpt licht op een kinderliedje dat onbedoeld anti-Aziatisch racisme in Nederlandse scholen belichaamt. Dit liedje, gezongen op de melodie van “Happy Birthday to You”, gaat gepaard met het trekken aan de ooghoeken om ‘spleetoogjes’ te imiteren, een gebaar dat gericht is op Aziatische mensen.
De oorsprong van “Hanky Panky Shanghai” is onduidelijk, maar het liedje wordt geassocieerd met seksueel of juridisch dubieus gedrag en speelt in op de generalisatie van Aziaten als Chinezen. Het liedje wordt vaak gezongen bij verjaardagen als een ‘leuke variant’ op de verjaardagsmelodie en wordt zelfs aan toekomstige docenten onderwezen.
Voorbeeld van genormaliseerd anti-Aziatisch racisme
Stichting Asian Raisins, een Nederlandse antiracismeorganisatie, benadrukt dat dit liedje een voorbeeld is van hoe genormaliseerd anti-Aziatisch racisme in Nederland is. Hoewel sommigen beweren dat het liedje niet meer gezongen wordt, ontvangt de organisatie veel meldingen dat dit nog steeds vaak voorkomt. Het liedje en het bijbehorende gebaar benadrukken een racistisch idee dat alle Aziaten op elkaar lijken en amandelvormige ogen hebben, wat ver van de ‘norm’ en dus ‘grappig’ wordt geacht.
Het aanleren van dergelijke liedjes aan kinderen impliceert dat het acceptabel is om een andere taal of uiterlijk tot een grap te reduceren. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor hoe kinderen naar andere bevolkingsgroepen kijken. Als reactie hierop werkt Stichting Asian Raisins aan de campagne ‘Stop Hanky Panky Shanghai’, met als doel meer bewustzijn te creëren over het problematische karakter van het liedje. De campagne omvat een lespakket voor scholen, informatieverstrekking, training van handelingsvaardigheden, en ondersteunende materialen zoals posters en een website.
